Museum aan de A
Het Noordelijk Scheepvaartmuseum vertelde sinds 1933 vanuit de kelder van het Goudkantoor op de Grote Markt het verhaal van de noordelijke scheepvaart. Al weer veertig jaar geleden verhuisde het museum naar de Brugstraat in de zorgvuldig gerenoveerde rijksmonumenten. De laatste jaren trok de tentoonstelling over de scheepvaart niet langer een breed publiek. De inrichting en de vaste presentatie was toe aan vernieuwing en de gebouwen zijn slecht toegankelijk voor mensen met een lichamelijke beperking.
De stad mist een plek waar het complete verhaal van stad én provincie wordt verteld. Er is behoefte aan nieuwe verhalen waarmee meer mensen zich kunnen identificeren. Daarom heeft het Noordelijk Scheepvaartmuseum de koers verlegt. Groningen krijgt een kans, een gouden kans om te bouwen aan een splinternieuw museum over de rijke Groninger geschiedenis: Museum aan de A.
Museum aan de A wordt een zelfbewust museum dat met lef de verhalen van Groningen vertelt en de geschiedenis verbindt met de opgaven van vandaag. Een museum dat agendeert, verrast en inspireert. Hier staan de deuren open voor een brede doelgroep van binnen en buiten Groningen. Voor de liefhebber van een vlotte ‘historische snack’ én de cultuurhistorische fijnproever: Museum aan de A wordt voor iedereen!
Museum aan de A wordt een historische ontmoetingsplek met een vaste presentatie over de geschiedenis van Groningen, aangevuld met tijdelijke tentoonstellingen, activiteiten, workshops en lezingen die samen met partners en bezoekers worden ontwikkeld. Deze veranderingen vragen andere ruimtes en ander gebruik van de ruimte, maar ook kwalitatief betere omstandigheden voor het museum. De rijksmonumentale panden aan de Brugstraat worden gerenoveerd, verduurzaamd en toegankelijk gemaakt. Hier krijgt de vaste presentatie een plek. De motorenhal, het Pakhuis, de werkplaats en de muur met poort aan de Schuitemakersstraat worden gesloopt en hier komt eigentijdse nieuwbouw voor terug. Hier komt plek voor tijdelijke tentoonstellingen. En ook het binnenterrein krijgt een nieuwe inrichting, zodat dit een aantrekkelijke ruimte is om evenementen te organiseren of gewoon doorheen te wandelen.
Met het vernieuwde programma en een betere toegankelijkheid hoopt het museum een breder publiek te trekken en te groeien naar minimaal 50.000 bezoekers per jaar.

Proces
Er wordt al lang gesproken over het realiseren van een historisch museum. In 2016 heeft de gemeente Groningen in afwachting van de verdere ontwikkeling het Pakhuis aangekocht. Het project kreeg een impuls in 2020 met de vaststelling van het Masterplan door de gemeenteraad. Hierin is de visie en de missie van het museum beschreven en is een eerste vertaling gemaakt naar de benodigde ruimte. Op basis daarvan is in 2022 een eerste schetsontwerp gemaakt. Dat ontwerp bleek echter te groot en te duur om uit te voeren. Daarom heeft de gemeente het project in 2024 overgenomen. Inmiddels ligt er een nieuw schetsontwerp voor de nieuwbouw en een voorlopig ontwerp voor de rijksmonumenten. Deze ontwerpen worden in de zomer van 2025 aan de buurt gepresenteerd en daarna verder uitgewerkt. De gemeenteraad neemt hier naar verwachting in de tweede helft van 2025 een besluit over. Daarna zullen de gebouwen van het museum in eigendom worden overgedragen aan de gemeente.
Als alles volgens planning verloopt, starten de werkzaamheden in 2026. De rijksmonumenten worden dan eerst aangepakt en kunnen medio 2027 weer in gebruik worden genomen met de vaste presentatie. De nieuwbouw met ruimte voor de tijdelijke tentoonstelling volgt een jaar later.
Tijdlijn
-
2016 - Aankoop Pakhuis door de gemeente Groningen voor de ontwikkeling
-
2020 - Vaststelling Masterplan Museum aan de A door de gemeenteraad
-
2021 - Start ontwerpfase in opdracht van Museum aan de A
-
2023 - Omgevingsvergunning voor de aanpassing van de monumenten verleend
-
2024 - Wisseling opdrachtgever naar de gemeente Groningen
-
2025 - Besluitvorming gemeenteraad + opening pop-up tentoontstelling in Groninger Museum
-
2026 - Start werkzaamheden rijksmonumenten + sloop Pakhuis, motorenhal, werkplaats en muur Schuitemakersstraat
-
2027 - Ingebruikname rijksmonumenten met vernieuwde vaste presentatie + start bouw nieuwbouw
-
2028 - Ingebruikname nieuwbouw met ruimte voor tijdelijke tentoonstellingen + oplevering heringerichte binnenterrein